Testen alcohol- of drugsgebruik

1. Welke testen zijn er in verband met alcohol- en/of drugsgebruik?

Alcoholtests

Indien het alcoholgehalte in uw bloed ten tijde van de feiten hoger was dan of gelijk was aan 0,78 mg/l uitgeademde alveolaire lucht (d.w.z. 1,78 g/l bloed) of indien u zich in een staat van herhaling (alcohol of dronkenschap) bevindt, raden wij u ten sterkste aan, voor zover u geen regelmatige drinker bent of indien u met het drinken van alcohol bent gestopt, ten laatste één maand voor uw hoorzitting een bloedonderzoek te laten verrichten, idealiter met inbegrip van de PETH-marker (fosfatidylethanol).

De PETH-marker is een onthoudingsmarker en stelt ons dus in staat te weten welk soort alcoholgebruik u hebt. De resultaten zullen als volgt worden ingedeeld: onthouding van consumptie, geringe consumptie, matige consumptie en overmatige consumptie. Vanwege de nauwkeurigheid ervan eisen sommige rechtbanken in België nu deze test.

Bij ontstentenis van de PETH-marker raden wij u aan bloedonderzoek te laten verrichten op Gamma-GT, CDT (Carbohydraat Deficiënt Transferrin) en ethanol, idealiter drie vóór de hoorzitting, met telkens een maand tussen. De CDT-marker is een marker voor regelmatig en overmatig gebruik. Het zal dus positief zijn wanneer u ongeveer 50 tot 80 gram alcohol per dag consumeert. Maar zelfs een zware occasionele consumptie zal uw CDT-niveau niet beïnvloeden.

Drugstesten

Als u wordt vervolgd voor rijden onder invloed van drugs, raden wij u aan de verschillende testmogelijkheden en hun aanvaardbaarheid zorgvuldig te bespreken met uw advocaat en de bevoegde rechtbank. Hieronder vindt u een overzicht:

• Urinetesten

  • Werking en detectieperiode
    Een urinetest kan sporen van drugs in uw lichaam aantonen tot enkele weken na het laatste gebruik, afhankelijk van de substantie en de frequentie van gebruik.

  • Aanbeveling
    Sommige rechtbanken (voornamelijk buiten Vlaanderen) kunnen een urinetest aanvaarden als bewijs. In dat geval kunt u, idealiter drie maanden vóór de hoorzitting, om de vier weken een urinetest laten afnemen op alle drugs.

  • Beperkingen in Vlaanderen
    In Vlaanderen accepteren veel politierechtbanken geen urinetest als enige bewijsmiddel. Zij geven doorgaans de voorkeur aan een haaranalyse, omdat een urinetest slechts een korte gebruiksperiode (enkele dagen tot maximaal twee weken) dekt. Een verzoek om een urinetest in Vlaanderen moet daarom voorafgaandelijk expliciet bij de procureur of de rechter worden ingediend, en wordt meestal alleen toegestaan in zeer specifieke omstandigheden. Raadpleeg uw advocaat om te achterhalen of de rechtbank in uw dossier een urinetest al dan niet zal aanvaarden.

• Haaranalyse 

  • Werking en detectieperiode
    Een haaranalyse geeft een overzicht van uw drugsgebruik over meerdere maanden. Gemiddeld kan één centimeter haar tot vier weken gebruik weergeven; voor een periode van 3 à 6 maanden neemt men doorgaans 3 tot 6 cm haar af.

  • Voorkeur in Vlaanderen
    In Vlaanderen is de haaranalyse de standaardmethode om aan te tonen dat u langere tijd (weken tot maanden) geen drugs hebt gebruikt. Vlaamse rechtbanken verlangen meestal expliciet een capillaire test in plaats van – of aanvullend naast – een urinetest.

  • Procedure
    Laat uw advocaat nagaan of een voorafgaandelijke beslissing van de procureur of de rechter nodig is om een haaranalyse te laten uitvoeren. De analyse gebeurt in een geaccrediteerd forensisch labo (bijvoorbeeld SYNLAB of gelijkwaardig), dat een gedetailleerd laboratoriumrapport levert met alle wettelijk vereiste gegevens.

• Andere methoden (bloed, speeksel, forensische expertise, enz.)
  In uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer de rechtbank twijfelt aan uw rijgeschiktheid, kan de rechter aanvullende methoden opleggen:

  • Bloedonderzoek op bepaalde metabolieten (voor zeer recent drugsgebruik).

  • Speekseltest (snelle screening met korte detectieperiode).

  • Forensische expertise of deskundigenonderzoek (bij complexe of twijfelachtige gevallen).

 De bijstand van een advocaat wordt in dergelijke situaties sterk aanbevolen.

2. Bij welke arts moet ik testen voor alcohol- of drugsgebruik afnemen?

Voor bloed- of urineonderzoek kunt u terecht bij uw huisarts of het laboratorium van uw keuze. Let er echter op dat niet alle laboratoria alle markers testen: PETH bijvoorbeeld is een meer specifieke marker en kan niet in alle laboratoria worden verkregen (in de praktijk voeren bijvoorbeeld de laboratoria van SYNLAB dit soort tests uit). Daarom is het belangrijk om bij de bloedafname duidelijk te weten welke markers moeten worden getest.

Het is ook belangrijk dat u van tevoren te weten komt hoe lang het zal duren voordat u de resultaten van de tests krijgt. Afhankelijk van de gevraagde marker en de laboratoria kan het meer of minder lang duren om de resultaten te verkrijgen.

3. Wat zijn de prijzen van de testen voor alcohol- of drugsgebruik?

De prijzen van de analyses zullen variëren naar gelang van de gevraagde markers en de laboratoria.

Bijvoorbeeld (SYNLAB laboratoria):

- voor een bloedonderzoek met PETH-markers, bedragen de kosten ongeveer 50 euro;

- voor een bloedonderzoek met CDT, ethanol, Gamma-GT markers, zijn de kosten ongeveer 20 euro;

- voor een urinetest op THC (cannabis), bedragen de kosten ongeveer 10 euro;

- voor een urinetest voor alle drugs, kunnen de kosten rond de 80 - 90 euro liggen.

4. Wat is de meerwaarde van deze alcohol- of drugstesten?

Deze verschillende analyses zullen de rechtbank geruststellen over een mogelijk problematisch gebruik van alcohol of drugs en zo de rechtbank ertoe aanzetten milder met uw straf om te gaan.

Bovendien zullen deze analyses u, afhankelijk van de rechtbank, een betere kans geven om een uitzondering te krijgen van het alcoholslot of om eventuele medische en/of psychologische onderzoeken te vermijden.

Tenslotte kan het niet overleggen van dergelijke tests de rechtbank verontrusten en doen geloven dat u verslaafd bent aan alcohol of drugs. In zo'n geval kan de rechter u ongeschikt verklaren om te rijden.

Daarom zal uw advocaat uw verdediging afstemmen op de geleverde resultaten om u het best mogelijke resultaat te bezorgen.