(on)geldigheid van een contract

Kan een onderneming (in concreto: een energieleverancier) een consument dwingen om een niet-geldig aangegaan contract na te leven?

Wij hebben uw vraag laten bekijken door onze juridische experten.

In december 2021 heeft een onderneming spontaan een consument opgebeld. Tijdens het telefonisch onderhoud heeft de onderneming aan de consument medegedeeld dat zij een niet-bindende simulatie zou toelichten waardoor de consument – geheel informatief - een goedkopere prijs kan verkrijgen voor wat betreft gas- en elektriciteit. De consument ontving de simulatie nadien per e-mail, doch klikte de consument niet op enige link in de e-mail, noch reageerde de consument op de e-mail.

Zonder medeweten van de consument noch toestemming krijgt de consument medio april 2022 een mededeling van eenzelfde onderneming, met als inhoud dat er enerzijds een contract werd afgesloten en anderzijds dat er 240 EUR per maand te betalen is vanaf april 2022. De consument heeft zich echter nooit verbonden tot enig contract. De consument stelt zich vragen bij deze handelswijze.

Juridische analyse:

In principe zijn er vier geldigheidsvoorwaarden vereist opdat een contract tot stand kan komen: de toestemming van de partij die zich verbindt, haar bekwaamheid om contracten aan te gaan, een bepaald voorwerp als inhoud van de verbintenis en een geoorloofde oorzaak van verbintenis (artikel 1108 Oud Burgerlijk Wetboek). Uit de feiten die voorhanden liggen blijkt dat er niet voldaan is aan de eerste cruciale vereiste, zijnde dat de consument nooit toestemming heeft gegeven om effectief een contract aan te gaan bij de onderneming. Bijgevolg is het contract nietig, d.w.z. dat er geen gevolg moet worden gegeven aan het contract.

Belangrijk in dit verhaal is echter dat de klant die getroffen werd door een oneerlijke praktijk, de hoedanigheid aanneemt van consument. Een consument geniet met name wettelijke, additionele bescherming. Indien een consument wordt getroffen door een misleidende handelspraktijk (art. VI.97-VI.100 WER), wat in casu duidelijk blijkt, dan kan de consument de terugbetaling van de betaalde bedragen eisen binnen een redelijke termijn.

Bovendien werd de overeenkomst telefonisch – in juridische termen ‘op afstand’ – gesloten. Uit de feiten die voorhanden liggen blijkt er niet voldaan aan de informatieverplichtingen die ervoor zorgen dat een consument met kennis van zaken kan beslissen om een contract aan te gaan. Dit is gemeenrechtelijk, consumentenrechtelijk en zelfs strafrechtelijk te sanctioneren.   

Samengevat is dit contract allerminst geldig aangegaan. Op grond van het gemeen recht kan dergelijk contract nietig worden verklaard door een rechter. Daarnaast is dit contract te sanctioneren via consumentenbescherming, aangezien er sprake is van een oneerlijke handelspraktijk t.a.v. een consument. Meer specifiek kan dit ervoor zorgen dat de consument die getroffen is door de oneerlijke praktijk, zijn bedragen kan terugvorderen van de onderneming. Bovendien heeft de onderneming de consumentenrechtelijke informatieverplichtingen miskend.

De onderneming in kwestie dient aangeschreven te worden met de uitdrukkelijke melding dat er niet voldaan is aan het gemeen recht en meer nog, dat er niet voldaan is aan de consumentenbescherming. Wij kunnen gerust bijstand verlenen bij het opmaken van dit schrijven, zodat alle wettelijke bepalingen en verplichtingen zijn opgenomen.

Heb je nog een vraag of wens je dat onze juridische experten dit verder met jou opnemen? Laat het ons weten?
Dit advies werd u kosteloos aangeboden. Uw makelaar is uw beste verzekering.