Ondernemingsrecht: welke rechten heeft mijn onderneming?

Woensdag 08 December 2021

Een brede waaier aan begrippen dekken het woord ondernemingsrecht. Dit kan met name gaan over:

• vennootschapsrecht, zoals onder meer het oprichten van een vennootschap, het uitgeven van soorten van aandelen en het oplossen van conflicten in (niet) genoteerde vennootschappen;
• handelshuur, aangezien er een specifiek wettelijk kader van toepassing is op huurovereenkomsten voor ondernemingen of voor handelsdoeleinden;
• insolventierecht, waarbij er een nieuw wetboek XX WER is, dat zich uitstrekt over onder meer ondernemingen die zich in staat van faillissement bevinden;
• verscheidene handelscontracten tussen ondernemingen, om zaken zoals een niet-concurrentiebeding te regelen of welke onderneming welk risico draagt ingeval van overmacht (‘force majeure’);
• etcetera.

Ondernemingsrecht is nog volop in beweging. Zo zijn er nog heel wat rechtsregels die binnenkort in werking zullen treden om (kleine) ondernemingen beter te beschermen. Net zoals er een zwakkere contractspartij is in de relatie verhuurder-huurder, of in de relatie tussen een onderneming en een consument, zijn er steeds meer regels om kleinere ondernemingen te ‘beschermen’ tegen de machtspositie van grotere ondernemingen.

Het voorbeeld bij uitstek is de handelsrelatie tussen een kleine onderneming en een online platform. Ondernemingen raken steeds meer verwikkeld in de digitalisering. Anno 2021-2022 is het bijna ondenkbaar dat een winkel zich niet online positioneert door ofwel een eigen website, ofwel een handelsrelatie aan te gaan met een online platform zoals Amazon, Bol.com en Ebay. Zelfs bistro’s of restaurants maken de afweging om samen te werken met een online platform zoals TakeAway.com, UberEats en Deliveroo. In dergelijke gevallen kunnen we spreken van een platform-to-business (P2B) verhouding.

De recente COVID-19 pandemie toont het toenemend belang van de online platforms aan. Waar in België alsook in andere lidstaten van de Europese Unie de fysieke winkels genoodzaakt werden om te sluiten wegens de pandemie en het niet mogelijk was voor consumenten om niet-essentiële winkels te bezoeken, stonden de deuren van de e-commerce wel nog wagenwijd open.

Uit onderzoek blijkt echter dat de ondernemingen die zich positioneren op een online platform, vaak ook zeer afhankelijk zijn van dat online platform. Onder andere hebben online platforms een sterkere onderhandelingspositie waardoor zij in de mogelijkheid verkeren om eenzijdig praktijken op te leggen aan de (kleinere) ondernemingen. Maar laat hier geen vergissing over zijn: als onderneming heeft u ook rechten.

• Ondernemingen hebben recht op eerlijke algemene voorwaarden

Zowel kleine, middelgrote als grote ondernemingen kunnen te maken krijgen met ondernemingen die hun machtspositie willen misbruiken door misleidende of agressieve handelspraktijken op te leggen.

Vanaf 1 december 2020 zijn er nieuwe regels inzake contractuele bedingen tussen ondernemingen (business-to-business, B2B). Deze regels werden ingevoerd met de wet van 4 april 2019. Dat wil zeggen dat onrechtmatige algemene voorwaarden van een onderneming niet zomaar van toepassing zullen zijn op een andere onderneming. Net zoals een consument bepaalde oneerlijke algemene voorwaarden nietig kan laten verklaren, kunnen ondernemingen dat op heden ook.

Deze nieuwe regels van de B2B-wet gelden voor de overeenkomsten gesloten, hernieuwd of gewijzigd na 1 december 2020.

Heb je als onderneming twijfels bij de geldigheid van de algemene voorwaarden van een andere onderneming, of bij bepaalde handelingen die een onderneming stelt? Aarzel niet om onze advocaten ondernemingsrecht en contractenrecht te contacteren.

• Ondernemingen hebben recht op transparantie

Net zoals een huurder zijn woning wil bezichtigen vooraleer er een huurcontract wordt gesloten met de verhuurder, hebben ondernemingen ook recht op transparantie. Door een verordening van 20 juni 2019 werd er een nieuw wetgevend kader geïntroduceerd dat betrekking heeft op de transparantie in de platform-to-business (PB2) verhouding.

Die nieuwe wetgeving wil bijvoorbeeld tegengaan dat (kleinere) ondernemingen worden geconfronteerd met algemene voorwaarden van online platforms die onaangekondigd wijzigen.

Heb je als onderneming twijfel bij de geldigheid van sommige praktijken of algemene voorwaarden vanwege een online platform? Aarzel niet om onze advocaten ondernemingsrecht en contractenrecht te contacteren.