Ben je strafbaar wanneer je dronken fietst?

Donderdag 04 Januari 2024

Dronken fietsen en geïntoxiceerd fietsen 

Als eerste is het belangrijk om aan te stippen dat er een groot verschil bestaat tussen dronken en geïntoxiceerd fietsen. Geïntoxiceerd sturen betekent dat je meer alcohol in je lichaam hebt dan wat wettelijk maximaal is toegestaan op het ogenblik dat de politie jou laat blazen. Dronken sturen betekent dat je de controle over jouw daden bent kwijtgeraakt en staat los van het alcoholpercentage dat je blaast bij een alcoholcontrole.  

Waar geïntoxiceerd een objectief gegeven is – je alcoholwaarden zijn hoger dan toegestaan, is dronkenschap een subjectief gegeven – de politie stelt dat je niet meer in de mogelijkheid bent om veilig te fietsen. 

De sancties die je riskeert zijn anders als je wordt beschuldigd van dronken fietsen of geïntoxiceerd fietsen. 

Wanneer wordt dronken (of geïntoxiceerd) fietsen bestraft? 

Zoals aangehaald in de introductie, moet je steeds nuchter zijn wanneer je deelneemt aan het verkeer. Dit geldt dus ook wanneer je de fiets neemt van een feestje naar huis. In de praktijk merken we dat dergelijke overtredingen quasi uitsluitend worden bestraft, wanneer je als fietser een ongeval veroorzaakt. 

Onthoud wel dat een ongeval niet noodzakelijk is voor de politie om je te laten blazen als fietser. Zij hebben steeds het recht om iedereen die deelneemt aan het verkeer te onderwerpen aan een alcoholcontrole! 

Welke boete riskeer je voor dronken of geïntoxiceerd fietsen? 

De politie kan je rijbewijs intrekken wanneer je geïntoxiceerd of dronken fietst. De wet voorziet in een rijverbod van minimum 8 dagen (als het gaat om enkel intoxicatie) of 1 maand (als er ook van dronkenschap sprake is)  en maximaal 5 jaar wanneer je door de politiediensten wordt betrapt op geïntoxiceerd of dronken fietsen. Deze sanctie is hetzelfde voor zowel fietser als autobestuurder! 

Daarnaast kunnen er ook herstelexamens worden opgelegd. In theorie riskeer je dus opnieuw jouw theoretisch en/of praktisch rijexamen voor het rijbewijs B af te leggen, wanneer je wordt betrapt op dronken of geïntoxiceerd fietsen. 

De wegverkeerswet voorziet sinds 2017 wel de mogelijkheid om van dat rijverbod en herstelexamens af te wijken wanneer de overtreding werd begaan met een voertuig dat niet in aanmerking komt voor een rijverbod zoals bijvoorbeeld de fiets. 

Als gevolg daarvan zien we dat er in de praktijk heel vaak wordt afgeweken van dit rijverbod, wanneer er sprake is van geïntoxiceerd rijden. Is er sprake van dronkenschap is het een heel ander verhaal.  

Sterker nog, in het geval van dronkenschap is de rechter zelfs verplicht om jou een rijverbod van minstens één maand op te leggen! 

Alcoholslot 

Wanneer je als fietser wordt tegengehouden met een promillage van 1,80 g/l of meer, is de rechter in principe verplicht je een alcoholslot op te leggen voor een periode van 1 tot 3 jaar of levenslang. Vreemd genoeg voorziet de wet hier dan weer géén uitzondering voor fietsers specifiek, maar heeft de rechter wel de mogelijkheid om hier toch van af te wijken.  

De politierechter zal in zijn vonnis moeten motiveren waarom het verplichte alcoholslot niet wordt opgelegd. Bij fietsers wordt er vaak van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. 

Geldboete 

Er is ook nog het risico van een geldboete. De minimum geldboete voor geïntoxiceerd of dronken rijden bedraagt 1.600 euro en kan oplopen tot 16.000 euro.  

Is er enkel sprake van intoxicatie en geen dronkenschap, kan de rechtbank een rijverbod opleggen. 

Is er ook sprake van dronkenschap, moet de rechtbank minstens één maand rijverbod opleggen. 

Hier is er geen onderscheid tussen fietsers of andere bestuurders. 
 

Herhaling of recidive 

Stel dat je binnen een periode van 3 jaar 2 keer wordt tegengehouden met een alcoholpromillage van 1,20 g/l of meer. Dan vervalt de mogelijkheid van de rechter om toch géén alcoholslot op te leggen, zoals hierboven beschreven. 

Het alcoholslot zal in dat geval verplicht worden opgelegd, ook wanneer je op dat moment met de fiets was!