Chaos dreigt bij het innen van penale boetes door gerechtsdeurwaarders

Maandag 18 Mei 2015

Er zouden op vandaag nog voor zo een  €293 miljoen boetes liggen opgestapeld. De Minister van Financiën maakte recent bekend dat de overheid gerechtsdeurwaarders zal inschakelen om de achterstand van het innen van penale boetes weg te werken.

Het idee van de Minister van Financiën is eenvoudig en kan efficiënt werken: de veroordeelde burger ontvangt -in principe- van de fiscus eerst een aanmaning, wordt hier geen gevolg aan gegeven dan wordt er een gerechtsdeurwaarder aangesteld om de boete te innen. In een eerste fase ging het volgens minister van Overtveldt over een proefproject in Gent en Luik dat, indien succesvol, snel zal worden uitgebreid over het volledige land. Volgens de minister zijn de eerste resultaten van het proefproject veelbelovend en verloopt de uitwerking ervan normaal.

Meer dan 80.000 personen zouden dan ook binnen korte termijn een dergelijke aanmaning in de bus krijgen.

Wij hebben op ons kantoor evenwel vastgesteld dat cliënten soms pas na meer dan 4-5 jaar zonder ook maar enige voorafgaandelijke verwittiging een aanmaning krijgen van de gerechtsdeurwaarder om binnen de 8 dagen over te gaan tot betaling.

Vaak valt de cliënt dan ook volledig uit de lucht en weet men zelfs soms niet op welke overtreding deze boete betrekking heeft. Bij bepaalde boetes hebben wij zelfs vastgesteld dat een verkeerde afrekening werd overgemaakt en sommige boetes zijn verjaard.

Door de invordering van de penale boetes aan een gerechtsdeurwaarder uit te besteden komen er ook sowieso bijkomende kosten bij voor de burger (onder meer inningskosten).  Dit is in vele gevallen onrechtvaardig  gezien in de meeste gevallen de veroordeelde burger nooit zelfs maar de mogelijkheid heeft gehad om de boete te betalen.

In de audits van het Rekenhof werden meerdere structurele oplossingen voorgesteld. De keuze van een gerechtsdeurwaarder is ongetwijfeld eenvoudiger en efficiënt maar dit is ons inziens  geen behoorlijk bestuur wanneer dit wordt gedaan zonder eerst verwijdering van de verjaarde boetes en zonder minstens dat de burger de mogelijkheid heeft gekregen om de boete vrijwillig te betalen. Minstens is het onbehoorlijk dat de burger moet opdraaien voor de inningsrechten van een gerechtsdeurwaarder wanneer zij zelfs niet eens de mogelijkheid heeft gehad om de boete te betalen.

Ten slotte stellen wij ook vast dat de gerechtsdeurwaarders vaak geen enkele kennis hebben over wat de boete gaat en ook volledig onbereikbaar zijn om enige toelichting te geven. Gezien er klaarblijkelijk ook verkeerde afrekeningen en verjaarde boetes worden gemaakt, wringt dit des te meer.

Het is ons inziens aangewezen dat er eerst werk wordt gemaakt van de structurele voorstellen van het Rekenhof en is de invordering van deze oude openstaande penale boetes door een gerechtsdeurwaarder te kortzichtig en onrechtvaardig ten aanzien van een veroordeelde burger die nooit de gelegenheid heeft gehad om de boete vrijwillig te betalen.