Loop ik met een autonome wagen nog risico mijn rijbewijs te moeten inleveren?

Dinsdag 12 Februari 2019

• Wie draagt de verantwoordelijkheid?
• Hoe zit het met het mogelijk inleveren van het rijbewijs?
• Wat met hacking en ‘gewone’ bestuurders?

Dat autonome wagens er in de toekomst aan zitten te komen, is een feit. In hoeverre wagens volledig autonoom zullen zijn en hoe snel die evolutie zich voortzet, is voorlopig nog even koffiedik kijken. Het is in ieder geval zeker dat autonome rijtechnologie de manier waarop we ons verplaatsen zal veranderen. Autonome wagens zouden het verkeer veiliger moeten maken, dus zouden verzekeringspremies logischerwijze moeten zakken. Hoe kijken verzekeringsmaatschappijen naar autonome wagens en loopt u het risico uw rijbewijs te moeten inleveren met een autonome wagen?

Wie draagt de verantwoordelijkheid?

Autofabrikanten en producenten van rijhulpsystemen zoals Waze proberen altijd mogelijke schuld aan een ongeval van zich af te schuiven. Een mooi voorbeeld daarvan is de pop-up die u steevast moet wegklikken op de gps voordat u vertrekt. Bij autonome wagens is het duidelijk dat de aansprakelijkheid, of toch op z’n minst mede-aansprakelijkheid, van de producent een pak hoger ligt.

Nu betaalt normaal altijd de eigenaar van de auto de verzekering. In de toekomst zou dat kunnen veranderen omdat producenten steeds meer willen inzetten op deelwagens. Dat betekent dat u geen eigenaar meer bent van het voertuig maar gebruiker. Logischerwijze moet u dan niet de dekking betalen van elke deelwagen waar u mee rijdt, maar neemt de fabrikant de kosten op zich. Ook de aansprakelijkheid zou dan bij de fabrikant komen te liggen. In 2015 gaf Volvo al aan ‘de volledige aansprakelijkheid te dragen voor elk ongeval met een autonome Volvo’.

Hoe zit het met het mogelijk inleveren van het rijbewijs?

Als het van Alexander Vollert, CEO van de Duitse verzekeringsmaatschappij Allianz, afhangt, stapt niemand als ‘bestuurder’ in een zelfrijdende wagen zonder rijbewijs. Vollert gelooft dan ook niet echt in de volledig zelfrijdende wagen. Hij zegt dat alles ervan afhangt hoe verdere evoluties zich doorzetten, zowel op technologisch als juridisch vlak. Het Duitse verkeersrecht maakt in elk geval werk van een wettelijk kader.

Allianz is wel bereid zelfrijdende wagens te verzekeren met een aangepaste polis. Het risico verschuift daarbij van een menselijke fout van de kant van de bestuurder of automobilist naar de ontwikkelaars. Voorlopig is er ook geen reden om rijbewijzen af te schaffen. In het Verdrag van Wenen staat dat alle bestuurders te allen tijde de controle over het voertuig moeten hebben. Om dat te waarborgen, blijft een rijbewijs noodzakelijk en loopt u logischerwijze de kans uw rijbewijs te moeten inleveren als u bijvoorbeeld een ongeluk veroorzaakt met uw autonome wagen.

Wat met hacking en ‘gewone’ bestuurders?

Een van de nieuwe factoren waar verzekeringsmaatschappijen rekening mee moeten houden bij het opstellen van nieuwe bepalingen in polissen is de mogelijkheid op hacking. Doordat zelfrijdende wagens grote rijdende computers zijn, is de kans op hacking reëel.

Verder lijkt het alsof verzekeringsmaatschappijen en ontwikkelaars van zelfrijdende auto’s al volop bezig zijn mogelijke schuld bij een ongeval af te schuiven op ‘gewone’ bestuurders. Dat zijn automobilisten die geen zelfrijdende wagen gebruiken. Een overgangsperiode is onvermijdbaar en er wordt gevreesd dat er in de overgangsperiode net meer ongevallen zullen zijn doordat menselijke bestuurders moeten wennen aan autonome wagens en ze moeten leren inschatten.

Hebt u verder nog vragen over wanneer u mogelijk uw rijbewijs zal moeten inleveren? Vraag zeker raad aan de experts van IntoLaw.